Οι ιερές γάτες Βιρμανίας συνδέονται από ένα μύθο που εντείνει την έλξη που ασκεί αυτή η ράτσα. Σύμφωνα με αυτόν, τα Βιρμανάκια λατρεύονταν στη χώρα καταγωγής τους, όπου οι κάτοικοι πίστευαν ότι οι ψυχές των ιερέων που απεβίωναν επέστρεφαν στους ναούς με τη μορφή αυτών των μοναδικών γατιών. Ένα από τα ιερά των Χμερ στα οποία σύχναζαν περίπου 100 λευκές γάτες ήταν το Λάο Τσουν, στο όρος Λου στη δυτική Βιρμανία, ανάμεσα στην Κίνα και την Ινδία. Κάθε νύχτα σε αυτό το ναό ο αρχιερέας ονόματι Μουν Χα γονάτιζε για να προσευχηθεί μπροστά στο ολόχρυσο άγαλμα της Τσουν-Κιαν-Ξε, της θεάς με τα ζαφειρένια μάτια, της θεάς της μεταμόρφωσης των ψυχών. Πλάι στον Μουν Χα στεκόταν πάντα κατά τη διάρκεια της προσευχής μια ιερή γάτα με το όνομα Σινχ.
Ένα βράδυ εισέβαλαν στο ναό του Λάο Τσουν κατακτητές από το Σιαμ, οι οποίοι λεηλάτησαν και σκότωσαν τον Μουν Χα. Αμέσως ο Σινχ στάθηκε φρουρός του άψυχου σώματος του κυρίου του με τα μπροστινά του πόδια στο κεφάλι του, κοιτώντας το άγαλμα της θεάς Τσουν-Κιαν-Ξε. Καθώς ο Σινχ φυλούσε το μοναχό συνέβη μια θαυμαστή μεταμόρφωση. Το τρίχωμά του, το οποίο ήταν κάτασπρο ως τότε, απέκτησε τη χρυσαφένια λάμψη που εξέπεμπε το άγαλμα της θεάς. Τα κίτρινα μάτια του έγιναν ζαφειρένια και τα άκρα του – μύτη, αυτιά , ουρά και πόδια – πήραν ένα ζεστό, βελούδινο καφέ χρώμα όπως το χρώμα της γης, εκτός από τις άκρες των ποδιών που παρέμειναν άσπρες και λαμπερές, σημάδι της αγνότητας της ψυχής του Μουν Χα. Ως δια μαγείας μέχρι το πρωί και οι υπόλοιπες γάτες του ναού μεταμορφώθηκαν με παρόμοιο τρόπο. Ο Σινχ παρέμεινε επτά μέρες στη θέση του, δίπλα στο σώμα του νεκρού μοναχού χωρίς φαγητό και νερό. Ύστερα πέθανε, μεταφέροντας μαζί του την ψυχή του κυρίου του.
Ο μύθος του Σινχ δεν μας δίνει ακριβείς επιστημονικές πληροφορίες για την καταγωγή της Ιερής γάτας Βιρμανίας. Δυστυχώς, οι ρίζες αυτής της ράτσας είναι καλυμμένες με πέπλο μυστηρίου. Από την άλλη πλευρά, η ιστορία δείχνει ότι οι γάτες αυτές ήρθαν στη Δυτική Ευρώπη, και συγκεκριμένα στη Γαλλία, το 1919 από μία έγκυο θηλυκιά με το όνομα Σίτα. Κανείς δε γνωρίζει πώς έφτασε η Σίτα στην Ευρώπη. Κατά μία εκδοχή, στάλθηκε μαζί με έναν αρσενικό, τον Μαλνταπούρ, που πέθανε πριν φθάσει στον προορισμό του, από έναν μοναχό σ’ έναν Άγγλο αξιωματικό, τον Γκόρντον Ράσελ. Ήταν μια ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη βοήθειά του Άγγλου προς τους ιερείς και τις γάτες του ναού Λάο Τσουν να ξεφύγουν στο Θιβέτ κατά τη διάρκεια εξέγερσης στη Βιρμανία.
Μία δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι κάποιος κύριος Βάντερμπιλτ αγόρασε δυο γάτες (τον Μαλνταπούρ και τη Σίτα) σε χρυσή τιμή από έναν άπληστο υπηρέτη που είχε κλέψει τις γάτες από το ναό. Η αμφιλεγόμενη εκδοχή της ιστορίας μιλάει για τον κύριο Βέρνερ Κλαμ, ο οποίος ήταν κάτοχος ενός τεύχους του περιοδικού «Le Monde Feline» του 1927 στο οποίο υπήρχε μια φωτογραφία της Μαρσέλ Αντάμ, της πρώτης εισαγωγέως της ράτσας στη Γαλλία το 1925. Το εκτροφείο της Αντάμ, συμπτωματικά είχε το όνομα «Μαλνταπούρ» και η ίδια ήταν πρόεδρος του Γαλλικού Ομίλου Γάτας. Η μοίρα της πρώτης γάτας, της Σίτα, είναι άγνωστη, αλλά τα γατάκια της - ανάμεσα στα οποία υπήρχε η Πουπέ, ένα θηλυκό με τέλεια γάντια στα πόδια - ήταν ο θεμέλιος λίθος για την έναρξη της εκτροφής της ράτσας στη Γαλλία. Το 1925 οι Ιερές γάτες Βιρμανίας αναγνωρίστηκαν επίσημα στη Γαλλία και αυξήθηκαν ως το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η εκτροφή τους δέχθηκε ισχυρό πλήγμα. Διασώθηκε ένα ζευγάρι, ο Ορλόφ και η Ξένια, και μέσα από προσεκτική διασταύρωση με άλλες ράτσες (πιθανότατα Σιάμ και μακρύτριχες, με χρωματιστά άκρα γάτες Αγκύρας) διασώθηκε η ράτσα.
Εμφάνιση
Οι Ιερές γάτες Βιρμανίας έχουν χρωματιστά άκρα. Το πρόσωπο, τα αυτιά, η ουρά και τα πόδια – εκτός από τα δάχτυλα – είναι πιο σκούρα από το υπόλοιπο σώμα (point colour). Το μεταξένιο τους τρίχωμα είναι ημι-μακρύτριχο προς μακρύτριχο και δεν κάνει κόμπους. Για το λόγο αυτό, αυτές οι γάτες δε χρειάζονται συχνό χτένισμα. Έχουν δυνατό, ογκώδες σώμα αλλά χωρίς τη σβελτάδα των Σιάμ ή το «βάρος» των Περσικών. Η ουρά τους είναι μετρίου μάκρους και σε αρμονική αναλογία με το σώμα. Το κεφάλι μιας Ιερής γάτας Βιρμανίας είναι δυνατό, πλατύ και στρογγυλό με μετρίου μεγέθους αυτιά που στρογγυλεύουν στις άκρες τους. Η μύτη είναι ρωμαϊκού τύπου (ελαφρά σπαστή), μεσαίου μήκους και πλάτους και τα ρουθούνια βρίσκονται τοποθετημένα χαμηλά. Τα μάτια είναι σχεδόν στρογγυλά με βαθύ μπλε χρώμα και σε αρμονική απόσταση το ένα από το άλλο. Τα μαξιλαράκια στις πατούσες είναι ροζ με τουφίτσες από τριχούλες ανάμεσά τους. Τα πόδια είναι βαριά, μεσαίου μήκους και καταλήγουν σε ακριβοσχηματισμένα άσπρα «γάντια». Στα πίσω πόδια τα γάντια επεκτείνονται στο πίσω μέρος της πατούσας σχηματίζοντας ανάποδο “V” και λέγονται «δαντέλες» (laces). Γάτες με τέλεια σχηματισμένα γάντια και δαντέλες είναι σπάνιες.
Επιπλέον, σε μια γέννα είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς ποια γατάκια θα περάσουν το τεστ των λευκών γαντιών καθώς γεννιούνται κάτασπρα και εμφανίζεται πρώτα το χρώμα στα άκρα τους την 1η εβδομάδα (αν έχουν σκούρο χρώμα, π.χ. seal point) ή μετά από 14 ημέρες αν είναι ανοιχτόχρωμα (π.χ. λιλά). Ο χρωματισμός ολοκληρώνεται στα δύο χρόνια της ζωής τους.
Τα χρώματα που μπορεί να έχει μια γάτα Βιρμανίας είναι: seal, μπλε (γκρι), σοκολατί, λιλά, κόκκινο, κρεμ με διαφοροποιήσεις σε tabby, tortie και lynx (με ραβδώσεις, τιγρέ), όπως seal tabby, chocolate tortie, κλπ. Προς το παρόν, η Cat Fanciers’ Association δέχεται σε εκθέσεις γάτες των τεσσάρων πρώτων χρωμάτων.
Προσωπικότητα
Οι γάτες Βιρμανίας διαθέτουν θαυμάσιο ταμπεραμέντο και ευγενική, ήρεμη και γλυκιά συμπεριφορά. Είναι δραστήριες και παιχνιδιάρες, αλλά συνάμα ήσυχες και διακριτικές όταν ο ιδιοκτήτης τους είναι απασχολημένος. Έχουν ανεπτυγμένο το αίσθημα της συντροφικότητας και της αφοσίωσης. Είναι ζώα πανέξυπνα που δείχνουν ενδιαφέρον σε ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Επίσης, είναι πολύ περίεργες και διερευνητικές και χρειάζονται διαρκή ερεθίσματα και προσοχή. Όταν απαιτούν από τον ιδιοκτήτη τους να τις προσέξει, έχουν την ικανότητα να το δείχνουν ξεκάθαρα! Επιπλέον, είναι ζώα κοινωνικά, που έχουν ανάγκη από την παρέα ανθρώπων ή άλλων γατιών. Αν μείνουν μόνα τους για πολλές ώρες, θα νιώσουν μοναξιά. Γι’ αυτό και προσαρμόζονται εύκολα στην παρουσία άλλων ζώων στο χώρο τους.
Επίσης είναι γάτες πειθήνιες και μαθαίνουν εύκολα, π.χ. όταν μάθουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα, δεν το ξεχνούν ποτέ. Πάντα, όμως, έχουν την απαίτηση να τους φέρονται όπως τους αξίζει: σαν ιερές γάτες!
Απόκτηση
Η εκτροφή αυτής της ράτσας είναι διαδεδομένη στις χώρες του Δυτικού Κόσμου μέσα από επίσημα και πιστοποιημένα εκτροφεία. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμα εκτροφεία. Αν κάποιος αναζητά μια γάτα Βιρμανίας, πρέπει να αποταθεί στο εξωτερικό, όπου έπειτα από επικοινωνία με τους εκτροφείς, θα καταλήξει στον πλέον αξιόπιστο φορέα. Οι τιμές για ένα γατάκι επιπέδου κατοικίδιου (pet quality) κυμαίνονται από 500-1000 ευρώ, ενώ για γάτες που προορίζονται για εκτροφή ή εκθέσεις (breed/show quality) η τιμή κυμαίνεται συνήθως από 1000 έως 1500 ευρώ περίπου. Ένας καλός εκτροφέας ζητάει πάντα πληροφορίες για τον ενδιαφερόμενο, τη ζωή και την οικογένειά του. Αν κάποιος δεν ζητήσει να μάθει περισσότερα για εσάς, είναι προτιμότερο να αναζητήσετε άλλον εκτροφέα: ο συγκεκριμένος θα ενδιαφέρεται πιο πολύ για την τσέπη του παρά για τα ζώα του. Επίσης, οι περισσότεροι εκτροφείς δεν δίνουν γατάκια πριν αυτά συμπληρώσουν τις 12-14 εβδομάδες της ζωής τους και δεν τα αποστέλλουν μόνα τους χωρίς συνοδό. Πρέπει ο ενδιαφερόμενος να πάει ο ίδιος να τα πάρει ή να πληρώσει τα έξοδα μεταφοράς ανθρώπου από το εκτροφείο για να του το φέρει. Το γατάκι πρέπει να συνοδεύεται από το βιβλιάριο υγείας του, το pedigree του (γενεαλογικό δέντρο) και να είναι αποπαρασιτωμένο.